ویژگی‌های یک کفش مناسب و استاندارد اجزای اصلی تشکیل‌دهنده هر کفش به چند قسمتِ رویه، لایه میانی، زیره، کفی و پاشنه تقسیم می‌شود. در یک کفش مناسب و استاندارد، این اجزا از کیفیت خوبی برخوردار هستند، به طوری که اگر فرد زمان زیادی با آن کفش راه برود پاهایش دچار آسیب نخواهد شد. به طور کلی از ویژگی‌های یک کفش مناسب می‌توان به محافظت از پا در برابر ضربه، محافظت پا در برابر اجسام خارجی، تحمل وزن بدن و عدم ایجاد خستگی در هنگام راه رفتن اشاره کرد.
با وجود این موارد، افراد زیادی هستند در هنگام خرید کفش به جای توجه به استاندارد بودن آن، به زیبایی کفش توجه می‌کنند. اگرچه زیبایی ظاهری کفش یک معیار برای خرید آن می‌باشد اما در کنار این ویژگی باید به مناسب بودن کفش برای پا نیز توجه شود. اگر سلامت پا برایتان اهمیت دارد و تمایل دارید با ویژگی‌های یک کفش مناسب و استاندارد آشنا شوید، با ما همراه باشید.
رویه و زیره کفش
رویه و زیره کفش از مهم‌ترین قسمت‌های یک کفش هستند که بهتر است در هنگام خرید به جنس آن‌ها توجه کنید.
اغلب کفش‌های موجود در بازار از نظر رویه دارای دو جنس مختلف هستند. برخی از آن‌ها دارای رویه‌ای با جنس چرم طبیعی و برخی دیگر رویه ای با جنس پلاستیک و چرم مصنوعی دارند. از آنجایی که چرم طبیعی دارای منافذ طبیعی در بافت خود است امکان تبادل هوا به داخل و خارج از کفش را فراهم می‌کند. در واقع جنس چرم طبیعی به پاها اجازه تنفس را می‌دهد. همین قابلیت، رویه چرم را به بهترین رویه برای کفش تبدیل کرده است. این در حالی است که در کفش‌های با رویه مصنوعی امکان تبادل هوا وجود ندارد و به همین دلیل ممکن است پا بیش از حد عرق کرده و بوی بد بگیرد.
اما زیره کفش استاندارد چگونه است؟ به طور کلی زیره کفش‌ها به دو نوع زیره پی او (po) و زیره پی وی سی (pvc) تقسیم می‌شوند. زیره‌های پی او نسبت به زیره‌های پی وی سی سبک‌تر و راحت‌تر هستند و همچنین از دوام و مقاومت بالاتری برخوردار می‌باشند. این زیره‌ها از نظر ظاهری توپر هستند به طوری که وقتی آن‌ها را خم می‌کنید متوجه انعطاف بالای آن‌ها خواهید شد. از دیگر موارد مهم درباره زیره، توجه به کف آن‌ها می‌باشد. سعی کنید کفش انتخابی شما کف آجدار داشته باشد تا مانع لیز خوردن شما در سطوح حساس شود.
استانداردهای کفش ارگونومیک
پا یکی از قسمت‌های اصلی بدن است که سلامت آن روی سایر قسمت‌های بدن تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل مراقبت از پا اهمیت زیادی دارد و یکی از مهم‌ترین راه‌های مراقبت از آن، استفاده از کفش‌های مناسب و استاندارد است. از نظر ارگونومیک یک کفش مناسب باید دارای استانداردهای خاصی باشد. این استانداردها شامل موارد زیر می‌باشند:
- کفش مناسب باید از ارتفاع مناسبی برخوردار باشد به طوری که پا در آن احساس راحتی کند.
- کفی کفش نباید سفت باشد و فشار را به یک نقطه انتقال دهد. کفش مناسب کفشی است که سبب توزیع یکسان وزن بدن به جلو و عقب پا شود. مثلاً کفش‌های پاشنه بلند چون باعث انتقال بیشتر به جلوی پا می‌شوند برای استفاده طولانی مدت توصیه نمی‌گردند.
- کفش مناسب کفشی است که پا را به طور کامل در بر بگیرد. به همین دلیل است که استفاده از صندل و دمپایی جای کفش را نمی‌گیرند.
- بهتر است که خرید کفش را به ساعت‌های بعد از ظهر اختصاص دهید زیرا در این ساعات پا به بزرگ‌ترین حجم خود می‌رسد.
- نکته مهم دیگر پوشیدن جوراب نخی هنگام استفاده از کفش است زیرا باعث انتقال سریع‌تر هوا می‌شود.
- همچنین پا نباید مدت طولانی در کفش باشد زیرا نرمش و جابجایی عضلات برای رفع خستگی پاها و جریان خون در پا لازم است.
- کفش مناسب به صورتی است که در هنگام استفاده طولانی مدت سبب فشار به پاها نمی‌شود.
- کفش ارگونومیک سبب فشار به کناره‌های پا و تغییر حالت انگشتان نمی‌شود.
- کفش مناسب مانع آسیب دیدن پا در برابر گرما، سرما، فشار اجسام خارجی و ناهمواری‌های زمین می‌گردد.
- کفش‌های ارگونومیک برای افراد دچار بیماری دیابت و افراد باردار مناسب می‌باشند.
- استفاده از کفش‌های نامناسب سبب درد و فشار در ناحیه کمر می‌شود در حالی که کفش‌های استاندارد مانع کمردرد می‌شوند.
- کفش‌های ارگونومیک بسیار مناسب برای افراد دارای اضافه وزن هستند و سبب راه رفتن راحت‌تر می‌شوند.
- کفش مناسب در هنگام پیاده‌روی باید پاها را به خوبی پوشش دهد و به عنوان محافظی برای پا باشد. به طور کلی کفش‌های پیاده‌روی باید سبک و انعطاف‌پذیر بوده به طوری که پا در آن‌ها خسته نشود.
- کفش استاندارد باید با فرم طبیعی پای شما هماهنگ باشد. همچنین قوس کف کفش موردنظر باید مطابق با قوس پا باشد.
- کف کفش باید محکم و در عین حال انعطاف‌پذیر باشد و زیر آن سطحی آجدار داشته باشد.
مضرات کفش‌های غیر ارگونومیک
- برخی کفش‌های غیر ارگونومیک پاشنه بلند سبب لغزش پاها می‌شوند.
- کفش‌هایی که در قسمت پنجه باریک هستند سبب فشار به انگشتان پا و در نتیجه بد فرم کردن آن‌ها می‌شوند.
- کفش‌های تنگ سبب بروز عوارض مختلفی برای پا می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به پینه پا، میخچه، درد پاشنه پا، درد مفاصل، درد زانوها و خستگی زودرس اشاره کرد.
- با پوشیدن کفش‌های تنگ وقتی پا تحت فشار قرار می‌گیرد امکان اختلال در سیستم عصبی نیز وجود دارد که این خود باعث کاهش قدرت تفکر و تصمیم گیری می‌شود.
- استفاده از کفش‌های گشاد ممکن است سبب تاول زدن پاها شوند. همچنین فرد در هنگام استفاده از این کفش‌ها از تعادل کافی برخوردار نخواهد بود.
عوارض کفش‌های پاشنه بلند
یکی از مشکلات رایج در میان برخی از خانم‌ها، درد پا است که دلیل آن تا حد زیادی به استفاده از کفش‌های پاشنه بلند برمی‌گردد. استفاده از کفش‌هایی که پاشنه بسیار بلند و پنجه‌های تیز دارند سبب فشار به انگشتان پا می‌شود. از این رو به بانوان توصیه می‌شود که از کفش‌هایی با پاشنه بلندتر از ۳ سانت استفاده نکنند زیرا هر چه پاشنه کفش بلندتر باشد کف پا بیشتر در معرض فشار قرار می‌گیرد. این فشار که به جلوی پا و قسمت پنجره‌ها انتقال می‌یابد سبب آسیب به انگشتان پا می‌شود. به طور کلی از عوارض استفاده از کفش‌های پاشنه بلند می‌توان به انحراف انگشت شست پا، تاول انگشتان، خمیدگی انگشتان، میخچه، درد کمر، درد مفاصل، درد پاشنه، درد زانو و خستگی زودرس اشاره کرد.
نکات مهم به هنگام خرید کفش
- مناسب‌ترین زمان برای خرید کفش، بعد از ظهر می‌باشد زیرا در حوالی صبح، پای افراد حدود نیم سایز کوچک‌تر از بعداز ظهر است.
- قبل از خرید کفش حتماً آن را پا بزنید و فقط به شماره موجود روی آن اکتفا نکنید. زیرا هم ممکن است در برندهای مختلف سایزها کمی متفاوت باشد و هم اینکه به دلایل مختلفی مثل افزایش سن افزایش وزن، بارداری و … ممکن است سایز پا تغییر کند.
- در هنگام خرید، حتماً هر دو لنگه کفش را پا بزنید زیرا در برخی از افراد یکی از پاها بزرگ‌تر از دیگری است.
- در هنگام خرید کفش حتماً جوراب مناسب بپوشید. بهتر است جوراب نه خیلی نازک و نه خیلی ضخیم باشد.